bài viết chuyên sâu
Cứ đến tháng hai, tháng ba âm lịch hàng năm, nhân dân Thạch Bàn lại tưng bừng trong không khí vui tươi, phấn khởi của mùa xuân và mùa lễ hội.
Du khách thập phương từ mọi nơi cùng con cháu đất Thạch Bàn tụ hội, vừa chiêm ngưỡng, thưởng thức những nghi lễ truyền thống của cha ông vừa cầu mong những điều tốt đẹp, may mắn sẽ đến trong một năm đầy thuận lợi.
Thạch Bàn vốn là vùng đất cổ linh thiêng với 10 di tích đình, đền, chùa nghè…thờ các vị thiên thần, long thần hay nhân thần…đều gắn với truyền thuyết phò vua, giúp dân đánh đuổi giặc ngoại xâm, phù hộ cho Quốc thái dân an. Những di tích ấy gắn liền với các lễ hội mang truyền thống và dấu ấn văn hóa dân gian sâu sắc, đó là: lễ hội truyền thống đình Cự Đồng ngày 10/2 – 11/2 âm lịch, lễ hội Đình – Chùa Thạch Cầu Bây, lễ hội Đình – Chùa – Nghè Ngô từ mùng 10/2 đến 12/02 âm lịch, lễ hội đền Trấn Vũ từ 01/3 đến 03/3 và lễ hội đền Thượng Hội ngày 10/3 âm lịch.
Các đ/c lãnh đạo Đảng ủy - UBND phường dự khai mạc tại lễ hội
Năm 2023, công tác chuẩn bị và tổ chức lễ hội được Đảng ủy – UBND, Ban tổ chức lễ hội truyền thống phường và các Tiểu ban tại các cụm dân cư quan tâm triển khai thực hiện, đặc biệt là sau thời gian 02 năm tạm dừng lễ hội để phòng, chống dịch Covid-19. Ngay từ đầu năm, UBND phường đã hướng dẫn các Tiểu ban quản lý di tích thực hiện kiện toàn nhân sự, thực hiện công tác quản lý di tích dịp Tết Nguyên đán và lễ hội truyền thống như bao sái đồ thờ, phân công trực tại di tích, rà soát các điều kiện về phòng cháy chữa cháy, an ninh trật tự, hướng dẫn nhân dân và khách thập phương thực hiện đúng nội quy, nếp sống văn minh nơi thờ tự và các nội dung khác theo quy định.
Công tác chuẩn bị và tổ chức lễ hội được các Tiểu ban QLDT và Tiểu ban tổ chức lễ hội tại các cụm di tích thực hiện chu đáo
Đối với công tác chuẩn bị lễ hội, UBND phường trực tiếp làm việc với từng Tiểu ban quản lý di tích, nghe báo cáo chương trình tổ chức, những khó khăn vướng mắc trong công tác chuẩn bị và tổ chức lễ hội để có sự hướng dẫn, phối hợp kịp thời. Các thành viên Ban tổ chức lễ hội của phường, Công an phường, cán bộ y tế trực tiếp phối hợp với các Tiểu ban trong công tác chuẩn bị về cơ sở vật chất, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn vệ sinh thực phẩm tại lễ hội.
Trong tháng 2 âm lịch năm Quý Mão, phường Thạch Bàn đã tổ chức thành công 03 lễ hội truyền thống tại 03 cụm di tích Đình Cự Đông, Đình – Chùa – Nghè Ngô và Đình – Chùa Thạch Cầu Bây. Trong đó phần Lễ được tổ chức trang trọng, đúng quy định, không xảy ra vấn đề về phòng cháy chữa cháy, mất vệ sinh an toàn thực phẩm và đảm bảo an ninh trật tự. Các nghi thức tế nam, dâng hương nữ, rước kiệu, rước nước đảm bảo đúng nghi thức truyền thống, an ninh, an toàn giao thông, đúng quy định.
Làng Ngô rước kiệu, làng Cầu chém lợn là những nét đặc sắc trong lễ hội truyền thống Thạch Bàn
Như thường niên, các nghi lễ dân gian đặc sắc trên địa bàn phường đã thu hút đông đảo nhân dân và khách thập phương về chiêm ngưỡng như lễ rước kiệu tại Đình – Nghè Ngô, lễ chém thủ lợn Anh tại Đình Thạch Cầu Bây…
Phần hội thể hiện được nét văn hóa truyền thống với các trò chơi dân gian, các chương trình văn nghệ, TDTT góp phần tạo không khí sôi nổi, vui tươi của ngày hội. Trong đó nổi bật là Hội thi Chim vành khuyên hót tại Đình Cự Đồng đã thu hút các nghệ nhân trong và ngoài phường tham gia, góp phần giới thiệu lễ hội truyền thống của địa phương. Đình – Chùa Thạch Cầu Bây với các trò trơi dân gian như đi cầu khỉ, bắt vịt, bịt mắt bắt lợn cùng các chương trình âm nhạc truyền thống như hát quan họ tại giếng Đình…như tái hiện lại không gian văn hóa xưa, hướng chúng ta về nguồn cội, về các giá trị văn hóa truyền thống.
Những hình ảnh mạng đậm nét văn hóa truyền thống trong lễ hội của phường Thạch Bàn
Đạt được các kết quả trên là nhờ sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, UBND phường, sự vào cuộc của các thành viên Ban chỉ đạo phường, sự phối hợp của Công an và Y tế phường; Đặc biệt là sự chủ động, trách nhiệm của các Tiểu ban quản lý di tích, Tiểu ban tổ chức lễ hội truyền thống tại các cụm di tích.
Nhằm thực hiện tốt công tác quản lý và tổ chức lễ hội trong các năm tiếp theo cần sự vào cuộc hơn nữa của các thành viên Ban chỉ đạo phường, tăng cường công tác kiểm tra trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nếu có vi phạm. Bên cạnh đó cũng cần tuyên truyền vận động nâng cao ý thức, trách nhiệm của nhân dân và du khách thực hiện tốt quy tắc ứng xử nơi công cộng, nếp sống văn minh nơi thờ tự./.
Một số hình ảnh tại lễ hội truyền thống tại các cụm di tích:
Các nghi lễ Khai hội
Đội phù giá làm lễ trước khi rước kiệu từ Nghè Ngô về Đình
"Ông lợn" hay "Anh lợn" chuẩn bị cho nghi lễ "Chém thủ lợn Anh" tại Đình Thạch Cầu Bây
Cuộc thi "Chạy Ngựa" và các trò chơi dân gian tại lễ hội Đình Thạch Cầu Bây
Tại 03 cụm di tích đã tổ chức 05 đêm liên hoan văn nghệ quần chúng phục vụ lễ hội